Referentieklimaatjaren vergelijken

Bij de koellast- en gebouwsimulatieberekeningen in Vabi Elements wordt gebruik gemaakt van referentieklimaatjaren om het verloop van het buitenklimaat aan te geven. Een referentieklimaatjaar is een statistisch samengesteld jaar van klimaatgegevens die over meerdere jaren gemeten zijn. Zo zijn de gegevens van de NEN5060:2008 gebaseerd op de historische cijfers van 1986 t/m 2005. Op basis van deze historische data is vervolgens een standaard verdeling gemaakt, zoals ook hieronder te zien is. Een standaard verdeling geeft de spreiding van de gemeten weergegevens aan en hierin is af te lezen hoe groot de kans is op overschrijdingen, dat wil zeggen: Hoe groot de kans is dat de werkelijke situatie extremer is dan wat gekozen is.

Een lagere overschrijdingskans houdt concreet in dat er een lagere kans is dat de praktijksituatie extremer is dan de berekende situatie. Dit houdt ook in dat de berekening zelf van extremere waarden uit gaat voor het buitenklimaat. De onderstaande tabel laat een vergelijking zien voor verschillende klimaatjaren en hierin is te zien dat naar mate de overschrijdingskans kleiner wordt, de maximum buitentemperatuur hoger wordt. Als je met een hogere temperatuur rekent, is er immers minder kans dat de werkelijke temperatuur nog hoger uitvalt.

Een voordeel van het kiezen voor een lagere overschrijdingskans is dat je met grotere zekerheid kan zeggen dat de praktijksituatie binnen de grenzen van de berekening zal vallen. Een  “nadeel” is echter dat er doordat er met een extremere situatie gerekend wordt, meer benodigd vermogen berekend zal worden voor de installatie.

In Vabi Elements zitten standaard een zevental klimaatjaren uit de NEN5060 ingebouwd. Het gaat hier om de energie, TO5, TO2 en TO1 jaren uit de 2008 versie, en de TO1, TO5 en energie jaren uit de 2018 versie. In het onderstaande boxplot is te zien dat alle klimaatjaren nagenoeg dezelfde gemiddelde buitentemperatuur hebben (het kruisje). Waarin ze echter afwijken is de spreiding van de temperaturen. De klimaatjaren met de lagere overschrijdingskans hebben een grotere spreiding en dus een hogere maximum- en een lagere minimumtemperatuur. Verder is nog te zien dat de klimaatjaren uit de 2018 versie nog net wat extremer zijn dan die uit de 2008 versie. Dit heeft er mee te maken dat door klimaatverandering de temperaturen steeds extremer worden.

Aangezien de klimaatjaren samengesteld zijn uit data van verschillende historische jaren is dit klimaatjaar een fictief jaar. In Vabi Elements is bij deze data daarom het jaartal 1906 te zien, om aan te geven dat het om een fictief, samengesteld jaar gaat.

Wanneer je welk klimaatjaar kiest hangt vaak van de opdrachtgever af en de zekerheid die hij wil. Zoals hiervoor besproken geeft een TO1 klimaatjaar meer zekerheid dan een TO5 klimaatjaar, echter zal dit ook tot een groter te installeren vermogen leiden. Ook worden bepaalde klimaatjaren vaak voorgeschreven vanuit bepaalde eisen, zoals BREEAM en Frisse Scholen. In andere situaties is er ook geen vrije keuze; zo is bij een TOjuli berekening het klimaatjaar NEN5060:2018 TO5 voorgeschreven, en wordt bij de Energie & Kosten module gebruik gemaakt van de energie jaren.

Ter verduidelijking is hieronder een vergelijking tussen de klimaatjaren te zien op basis van het verloop van de buitentemperatuur gedurende het fictieve jaar.

Heb je nog vragen of wil je meer informatie, neem dan contact met ons op.

 

Gerelateerde artikelen

16 november 2023
Vabi komt met de module Daglichtfactor

Met de nieuwe normen NEN-EN 17037 en NPR 4057 die de berekening volgens NEN 2057 vervangen, wordt het gebruik van hoogwaardige software cruciaal voor...

25 juli 2023
Vabi Elements bijeenkomst: 25 september in Zaltbommel

De ISSO warmteverlies publicatie 51 is in juni 2023 vernieuwd. Ben jij al op de hoogte van wat er gewijzigd is? Wim Plokker zal...

20 april 2023
Elements Release 3.9: vereenvoudigde invoer

Vanuit de gebruikers kregen we regelmatig als feedback dat het invoeren van bijvoorbeeld luchthoeveelheden omslachtig was. Vandaar dat een van de grootste onderwerpen van...