Een paar jaar geleden was er veel aandacht voor vernauwingen in hulpstukken, met name in bochten en T-stukken in tapwaterberekeningen. Dit willen we graag weer onder de aandacht brengen omdat het invloed heeft op de betrouwbaarheid van je tapwaterberekeningen. Daarom lees je in dit artikel waarom het belangrijk is T-stukken mee te nemen in je berekening en hoe je dit doet in Vabi Uniforme Omgeving.
De formules verwerkt in de software van Vabi
In recente projecten die ter controle binnenkwamen bleken de berekeningen van T-stukken helemaal uit te staan. Dit kun je zien in het figuur T-stuk. Dit kan voor de uiteindelijk berekening nooit de bedoeling zijn, tenzij je bij de totale druk een percentage toevoegt voor compensatie. In andere programma’s wordt de leidinglengte aangepast om deze hulpstukken te compenseren. Dat is ook mogelijk in ons programma (Va100 en Va109). Hierin zitten formules verwerkt volgens ISSO 18.
Kies je een van de andere opties uit bovenstaande figuur, dan heeft het programma bijbehorende parameters om dit uit te rekenen. We nemen nu als voorbeeld een scherpe aftakking 90Gr. In de praktijk zijn er ook vaak vernauwingen die een grote invloed op de weerstand kunnen hebben. Hiervoor is in ons programma een invoeritem ingevoerd welke de vernauwing aangeeft, dus de vermindering van de diameter op de plaats van de aansluiting van de leiding met het T-stuk. Bij deze vernauwing wordt de volgende formule gebruikt.
Zeta-waarden van fabrikant invoeren
Een andere mogelijkheid is om een zeta waarde in te vullen. Zet het type dan weer op geen weerstand en vul alleen een waarde in bij de zeta, dan wordt alleen de zeta vermenigvuldigd met het kwadraat van de snelheid van de ingaande leiding. Op deze manier kan een zeta van een fabrikant worden gebruikt. Dit zijn soms zeta-waarden bij een bepaalde ingaande snelheid en ook bepaalde diameters. Verandert een van de drie diameters van een T-stuk of de flow door een van de takken, zodat de snelheden veranderen dan wordt deze zeta al moeilijker te gebruiken. Eigenlijk zouden dan per fabrikant 6 parameters per T-stuk meegegeven moeten worden.
Misschien is het een optie om al deze mogelijkheden te combineren. Maar het zal heel moeilijk zijn om de afwijking van de berekeningen met de praktijk te vergelijken.
