Delft, 4 juli 2019 – Door de jaren heen zijn de eisen, die gesteld worden aan het binnenklimaat, veranderd. Je vindt hier een overzicht wanneer welke comfort eis gehanteerd werd en welke nu nog gehanteerd wordt.
- 1980 Temperatuur overschrijding (TO);
- 1990 Predicted Mean Vote (PMV) / Gewogen Temperatuur Overschrijding (GTO);
- 2005 Adaptieve Temperatuur Grenswaarde (ATG);
- NPR CR 1752 CO2 klassen, stralingsasymmetrie, vloertemperatuur;
Hieronder staan de eisen uitgelegd.
1980 Temperatuur Overschrijding (TO)
In Nederland werd sinds eind jaren zeventig een norm geïntroduceerd door de Rijksgebouwendienst: in de zomer mocht een ruimte-temperatuur van 25°C gedurende maximaal 100 uur worden overschreden en een temperatuur van 28°C gedurende 10 tot 20 uur. Globaal kwamen deze waarden neer op 5% en 1% van de bedrijfstijd.
1990 Predictive Mean Vote (PMV) / Gewogen Temperatuur Overschrijding (GTO)
De TO methode hield geen rekening met het feit dat als de ruimtetemperatuur hoger wordt er meer mensen zich onbehaaglijk zullen gaan voelen.
Naar aanleiding van het klimaatkameronderzoek van P.O. Fanger is in de jaren 80 overgestapt van temperatuur naar PMV(Predictive Mean Vote NEN-EN-ISO 7730). Bij de PMV wordt een verband werd gelegd tussen comfort, activiteit, kleding,luchttemperatuur, stralingstemperatuur, luchtvochtigheid en luchtsnelheid. Om beter onderscheid te kunnen maken tussen gebouwen met veel en weinig massa is door de toenmalige Rijksgebouwendienst het GTO-criterium geïntroduceerd. voorgeschreven. Dit criterium is gebaseerd op de Gewogen Temperatuur Overschrijdingsuren (ISSO 32). Het principe hierachter is dat, afhankelijk van de berekende PMV op een bepaald tijdstip, het uur meer of minder zwaar meetelt in het bepalen van de overschrijdingen. De berekende PMV is een indicatie voor het Predicted Percentage Disatisfied (PPD) En PMV van 0,5 komt overeen met een PPD van 10%.
Als richtwaarde voor het maximum aantal weeguren per jaar kan 150 uren voor overschrijding van PMV = 0,5 (voor de zomer) en 150 uren onderschrijding van PMV = -0,5 (voor de winter) worden aangehouden.
2005 Adaptieve Temperatuur Grenswaarde (ATG)
Het klimaatkameronderzoek van Fanger had een aantal beperkingen: er was alleen in klimaatkamers getest en er was geen onderscheid gemaakt naar leeftijd of geslacht.
Verder bleek het principe van de PMV lastig uit te leggen en is de PMV niet direct meetbaar.
Een en ander heeft in 2004 tot weer een nieuw principe geleid: de adaptieve temperatuur grenswaarde. De temperatuurgrenzen die in deze richtlijn worden gesteld zijn gebaseerd op omvangrijk internationaal veldonderzoek onder kantoorpersoneel uitgevoerd door Brager & De Dear. De resultaten van dit onderzoek zijn eerst vertaald naar comfort eisen en vastgelegd voor de Nederlandse omstandigheden in ISSO 74. Daarna is het ook vastgelegd met wat kleine wijzigingen in een Europese norm (NEN-EN-ISO 15251).
Het komt erop neer dat de operatieve binnentemperatuur die optreedt bij een gemiddelde buitentemperatuur binnen bepaalde grenzen dient te blijven om te voldoen aan een klasse A, B, C of D gebouw. De vastgelegde grenzen in ISSO 74 zijn slechts toepasbaar voor standaard kantoorgebouwen.
NPR CR 1752
De eerste drie benoemde items worden allen berekend met behulp van Vabi Elements Gebouwsimulatie.
In NPR CR 1752 worden comfortklasses omschreven voor andere condities. Sinds 2016 zijn ook deze, inclusief de aangegeven klasses, uit te rekenen met Vabi Elements. Hierbij moet je denken aan het CO2 concentratie in de ruimte, het aantal graden Kelvin stralingsasymmetrie of de temperatuur van de vloer. Ook deze grootheden dienen binnen bepaalde grenzen te liggen om te voldoen aan de vereiste klasse.
Voor de vloertemperatuur geldt bijvoorbeeld dat voor klasse A dat deze temperatuur altijd tussen 19 en 29 °C dient te liggen. En voor het CO2 gehalte: A: 460 ppm, B: 660 ppm en C: 1190 ppm boven de buiten CO2 concentratie.
Wil je meer weten over hoe je het beste comforteisen kunt toetsen in Vabi Elements? Lees dan de volgende whitepaper.
Heb je nog vragen? Of wil je meer weten over de comforteisen? Neem dan contact met ons op.
